TÜRKİYE' DE HENTBOL

Türkiye'de hentbol ilk kez 1927-1938 yılları arasında açık alan hentbolu olarak
başlamıştır. Öncülüğünü Almanya'da öğrenim yapan ve beden eğitimi öğretmeni
kökenli Hüsamettin Güreli, Zeki Gökışık, Nafi Tağman, askeri okullarda
yapmıştır. Bu askeri okulların yanı sıra Gazi Eğitim Ensitüsü Beden Eğitimi
Bölümünde de bazı kurallar tespit edilerek, futbol sahalarında 'el topu' adı
altında hentbolun yaşatılmasına katkıda bulunmuş. Ülkemizde ilk resmi saha el
topu oyun kuralları 1934 yılında Türkiye İdman Cemiyeti ittifakı tarafından
yayımlanmıştır.

Ülkemizde ilk resmi açık alan hentbol maçı 1938 yılında oynanmıştır. Ancak
Türkiye'de hentbol, voleybol ve basketbol ile birlikte 1942 yılında "Spor
Oyunları Federasyonu'na bağlanınca canlanmaya başlamış, ilk hentbol ligi 1942-43
sezonunda İstanbul Hentbol Ligi adıyla kurulmuş ve o yıl Defterdar Takımı
şampiyon olmuştur. 1943-44 ve 1944-45 sezonlarında Fenerbahçe, 1945-1955 yılları
arasında ise Galatasaray şampiyonluğu elinde tutmuştur. 1945'te ilk kez Türkiye
Şampiyonası düzenlenmiş, şampiyon da "Kara Harp Okulu "olmuştur.

1941 yılında Hasan Örengil ve 1947 yılında Mehmet Arkan-İlyas Sınal ikilisi el
topu ile ilgili kitaplar yayımlamışlardır. İlk federasyon başkanlığını Vedat
Abut bir süre yaptıktan sonra Faik Gökay'a devretmiştir. 1958 yılında Hentbol
Federasyonu Başkanlığını Vahit Çolakoğlu yaparken voleybol, el topu adı altında
yeni bir kimlik kazanmıştır. Bu süreç içinde kulüplerarası açık alan hentbol
maçları yapılmıştır. Bu maçları geliştiren ilk kulüplerimiz Harp Okulu,
Jandarmagücü, Ziraat Gençlik, Maltepe Emniyet, Anıtspor, Pınarspor, Doğuspor'dur.
Yapılan müsabakalar sonucunda hemen hemen her yıl Harp Okulu şampiyon olmuştur.

Hentbol, yurt dışından gelen ve devlet büyükleri için gösteri sporu olarak da
oynatılmıştır. İran Şahı'nın Türkiye'yi ziyaretinde Harp Okulu'nda iki takım
oluşturularak bu takımlardan birisine 'Şah', diğerine de 'Süreyya' adı
verilmiştir. Şah ile Süreyya takımları arasındaki maç berberlikle
sonuçlanmıştır.

1945 yılı ve sonrasındaki okullarda bayanlararası 2x15 dakika süreli iki devreli
salon hentbolü maçları yapılmıştır. 1960-1962 yıllarında açılan hakem
kurslarının öğretmenliğini İbrahim Selet yapmış ve bu kurs sonunda başarılı olan
Atilla Bostancıoğlu, Bülent Yılmazer, Necip Doğutürk, Nadir Irmaklar, Sedat
Çötelli, Ömer Lütfi Tuncel, Fahri Alpagut, Turan Çelikkol, Ertuğ Fırat, Mazhar
Kerestecioğlu, İbrahim Selet, Hüsamettin Topuzoğlu, Rıza Nur Mazlumca ve Şeref
Tunca resmi hakem ünvanını alan ilk hakemlerimizdir.

Ülkemizdeki salon hentbolu ile ilgili ilk ciddi çalışmalar 1974-1975 yıllarına
dayanır. Bu tarihlerde Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yurt dışına eğitime
gönderilen bir grup beden eğitimi öğretmeni, eğitim gördükleri Federal
Almanya'dan dönerek görev yaptıkları Beden Eğitimi Bölümlerinde modern salon
hentbolunun temellerini atmaya çalıştılar

Bir süre sonra Gençlik ve Spor Bakanı Ali Şevki Erek ve Beden Terbiyesi Genel
Müdürü merhum Talat Akgül'ün gayretleriyle 4 Şubat 1976 yılında 22. federasyon
olarak Hentbol Federasyonu kuruldu.

Federasyon başkanlığına Almanya Köln Spor Akademisinde 4 yıl hentbol, basketbol,
futbol, voleybol, antrenman bilgisi dallarında ihtisas öğrenimi gören Yaşar
Sevim getirildi.

1977 yılından itibaren üniversitelerin (Anadoluhisarı, 9 Eylül ve Manisa) Beden
Eğitimi ve Spor Bölümlerinde hentbol Bilim dalı kurulmuş ve giderek her dereceli
eğitim kurumunun müfredat programlarında yer almaya başlamıştır.

Tabanını okulların oluşturduğu bu spor daha sonraları MTA, Beşiktaş, İstanbul
Bankası Yenişehir, İTÜ, Kolej, Arçelik, Simtel,Taçspor, Çukobirlik, Hacettepe,
Karşıyaka, İzmirspor, Etispor, Eskişehir Kılıçoğlu Toprakspor, Pertevniyal ve
isimlerini sayamayacağımız Konya, Adana, Eskişehir, Mersin, Trabzon, Rize, Bursa
gibi illerimizdeki kulüplerimizin uğraşlarıyla daha da yayılmış ve üst düzeyde
oynanmaya başlamıştır.

Deplasmanlı Türkiye Ligi'nin kurulmasıyla, başarılı olan takımlar, yurt dışında
Türkiye'yi temsil etmişlerdir. Türk Milli Takımı ilk resmi maçını Mısır'a karşı
1979 yılında Akdeniz Oyunları sırasında oynamıştır.

İlk milli maç galibiyetimiz 1980 yılında Romanya'daki balkan Şampiyonası'ndan
32-19'luk skorla Yunanistan'a karşı alınmıştır.. 1981 yılında Genç Milli Hentbol
Takımımız'ın Balkan Üçüncülüğü bu alandaki ilk başarımız olmuştur. Her
kategorideki Türkiye şampiyonları 1978 yılında, Deplasmanlı Türkiye Hentbol Ligi
ise 1982 yılında başladı

Bayan milli takımımız ise 2 yıllık bir hazırlıktan sonra 1983 yılında ilk defa
Bulgaristan'daki Haskova Turnuvası'na katıldı.

1983 yılında Türkiye'de yapılan Balkan Büyükler Hentbol Şampiyonası'nda
Yugoslavya, Romanya ve Bulgaristan gibi dünya ve Olimpiyat şampiyonu takımlara
karşı büyük bir mücadele örneği verildi ve Bulgaristan ile 18-18 beraberlik
sonucu averajla Balkan üçüncülüğü kaybedildi.

1993 yılı Haziran ayında ilk kez yapılan Yıldız Erkekler ve Bayanlar Balkan
Şampiyonası'nda hentbolcularımız erkeklerde 2., bayanlarda 3.'lük elde etmiştir.
Aynı yılın Kasım ayında düzenlenen Balkan Şampiyonası'nda Hentbol Büyük Erkekler
Milli Takımı hentbol tarihimizde ilk kez Balkan şampiyonu olmuştur.

1994 yılında yapılan Balkan Yıldız Bayanlar Balkan Şampiyonası'nda takımımız
birinciliğe ulaşmış, Eskişehir'de düzenlenen Gençler Balkan Şampiyonası'nda ise
hentbolcularımız erkek ve bayanlarda üçüncü sırayı almışlardır. Ocak 1995'te
İzmir'de düzenlenen Dünya Üniversitelerarası Hentbol Şampiyonası'nda
hentbolcularımız dünya ikincisi olmuş, Eskişehir'de yapılan Balkan Büyükler
Hentbol Şampiyonası'nda milli takımımız Balkan Şampiyonluğu'na ulaşmıştır.

1996 yılı Şubat ayında Hentbol Federasyonu'nun kuruluşunun 20. yılı nedeniyle
düzenlenen Uluslararası Ankara Turnuvası'nda Türkiye şampiyon olmuştur.
1992-1993 sezonundan itibaren erkeklerde ve bayanlarda Türkiye Ligi ve Play-Off
müsabakalarında dereceye giren dörder takımımız Avrupa Kupaları müsabakalarına
katılmaya başlamışlardır.