1.Top Tutma, Pas ve Alıştırmaları

1.1- Top Tutma

Top tutulurken kollar, dirseklerden bükülü olarak topa doğru uzanır. Parmaklar açık ve bombeli olup,başparmaklar topun aradan geçmesine engel olacak şekilde yaklaşık ve birbirine bakar. Başparmak ve işaret parmakları bir üçgen teşkil eder. Topun hızı kolların yumuşak hareketi ve bükülüşü ile frenlenir. Top vücuda doğru çekilerek korunur.

Top tutma tekniği,topun geliş yüksekliğine büyük ölçüde bağlıdır.

Buna göre:

Yüksekten gelen topların tutulması.

Baş ve göğüs yüksekliğinden gelen topların tutulması.

Kalça yüksekliğinden gelen topların tutulması.

Yere yakın ve yerden gelen topların tutulması,diye dört kısımdan oluşur.

 

 

Şekil –2 Top tutma

Top tutmada ; sertlik ,uzaklık ,yön ve yükseklik çok önemlidir. İyi verilmeyen paslarda emniyetli bir tutuş mümkün olmaz. Top tutma alıştırmaları durarak, sıçrayarak ve koşarak pas alıştırmaları ile bağlantılı uygulanır.

1.2 - Pas

Pas yaparken el,topun arkasında olup parmaklar topu kavrar. Kollar açılarak, kol omuzdan geriye alınır. Ayaklar adım durumunda,ayak uçları pas yönünü göstermez. Pas ,sağ elle atılıyorsa; sol ayak önde,sol elle atılıyorsa sağ ayak öndedir.

 

Şekil - 3 Temel Pas

1.2.1 - Pas Çeşitleri

1.Temel Pas: Oyunun en önemli ve en emniyetli pası olup aynı zamanda kale atışı olarak da kullanılır. İkiye ayrılır:

a. Dayanma adımı:Bu pas şekli uzun mesafelerde kullanılır. Atış, vücudun temel hentbol duruşunda yapılır.

b. Dayanma adımsız: Bu pas koşu durumunda ve her oyun pozisyonunda uygulanır. Hareket daha hızlı ancak daha yumuşaktır.

2. Çift El Baş Üstünden İtme Pas: Uygulamada; ayaklar paralel veya adım durumunda olup top, her iki elle baş üzerinde geriye alınır (vücut yay şeklinde) ve kuvvetli bir şekilde elden çıkartılır.

3. Bilekten Pas: Kalça yüksekliğinde tutulan topların en hızlı şekilde takım arkadaşlarına aktarılmasıdır. Top açılmış parmaklarla kavranır,kol yumuşak olarak aşağıya uzatılarak geriye doğru alınır, bir sarkaç gibi öne veya yana uzatılarak pozisyona göre elden çıkartılır. Bu pas şeklinde, sağ elini kullanan oyuncunun sol ayağını öne alması hareketi kolaylaştırır.

4. Arkadan Pas: Vücudu döndürmeden ve ayaklar yön değiştirmeden topu, pozisyon değiştirerek boş sahalara ani dalan oyunculara aktarabilmek için kullanılır. Pas verirken, zamanlama, topun sertliği ve yüksekliği iyi ayarlanmalıdır. Bu pası, çoğunlukla pivot ve oyun kurucular kullanılır.

5. Ense Pas: Az kullanılan bir pas şeklidir. Çoğunlukla yakın atış bölgesinde pivota pas vermek için kullanılır.Top yukarıya kaldırılarak,baş arkasında bileğin içe döndürülmesi ile atış kolunun tersine doğru yapılır.

6. Tek El Yerden Pas: Genellikle, kale çizgisi oyuncularına uygun pozisyonlara göre top aktarabilmek için kullanılan etkili bir pastır.

7. Çift El Göğüsten Pas: Top çift elle göğüs hizasında temel duruşta tutulur, kol ve bilek hareketi ile top elleri terk eder.Pas sonrası kollar gergin, bilekler bükülü olarak yan-yön gösterir ve topu takip eder.

8. Sıçrayarak Pas: Topun tutuluşu ve aktarılışı temel pas ile aynıdır, ancak harekete sıçrama eklenir.Sıçrayarak atış uygulamak mümkün olmadığı zaman top pas şeklinde eş oyuncuya aktarılır.

9. Alttan Pas: Tek yada çift elle uygulanır. Çoğunlukla hızlı hücum ve çapraz geçişlerde kullanılır.

1.3 - Top Tutma ve Pas Alıştırmaları

1.            İkişerli gruplarda top tutma ve pas çalışması: Pas yüksekliği, sertliği, pas çeşitleri ve eşler arasındaki mesafeler değiştirilerek çalışılır.

2.            Üçgen oluşturularak paslaşma

 

Şekil – 4 Top tutma ve pas alıştırmaları

3.            Topu attıktan sonra karşı paslaşma çalışması

4.            Karşılıklı gruplar bir koridor içerisinde iki topla paslaşırlar. Son oyuncu top ile beraber koridorun ön kısmına koşar

5.                  Karşılıklı gruplarda pozisyon değiştirmeden durarak top tutma ve paslaşma

 

Şekil – 5 Top tutma ve pas alıştırmaları

6. Top tutma pas çalışması. Pas veren oyuncu topu verdiği grubun arkasına geçer   Dörtgen dizilişte ise çapraz pas ve yana koşu çalışması iki topla yapılır.

 

Şekil – 6 Top tutma ve pas alıştırmaları

7. A,B,C ve D oyuncuları bir dörtgenin köşelerini doldururlar. Pas çapraz ve paralel verilir.

 

Şekil – 7 Top tutma vepas alıştırmaları

8. Pozisyon değiştirerek top tutma ve pas çalışması

9. Tam saha boyunca ikili paslaşma. Alıştırma iki topla yapılır.

10. Ense pas yerden pas ve arkadan pas çalışması.Karşılıklı iki grup yapılır ve gruplar arası mesafe 20 mt’dir.

 

Şekil 8 - Top tutma vepas alıştırmaları

11. İki top ile dörtgen dizilişte paslaşma

Guruplar arası mesafe 20 mt.’dir.

12. İki top ile üçgen dizilişte paslaşma

13. Dörtlü grupta hareketli paslaşma. 1 nolu oyuncu pasını 5 nolu oyuncuya verir ve tekrar bu oyuncudan pas alarak 3 nolu oyuncuya verir ve sonra bu oyuncunun yerini doldurur. 3 nolu oyuncuda pasını 4’e verir ve alıştırma devam eder.(6)

 

Şekil – 9 Top tutma ve pas alıştırmaları

2 - Kale Atışları ve Alıştırmaları

Hentbol oyununda kale atışları, uzaktan, yakından, 7 mt. atışı ve serbest atış şeklinde (6)

2.1 - Kale Atış Çeşitleri

2.1.1 - Temel Atış

Tüm atış çeşitlerinin temeli olup, durarak ve koşu içerisinde kısa ve uzun mesafelerden kale atışı olarak uygulanır.

a.Yüksek Temel Atış: Oyuncunun içeri dalma yolu kapatılmışsa bu atış kullanılır. Sağ el kullananlar için; top iki elle geriye alınır, vücut ağırlığı sağ ayak üzerinde, atış omuzu hafif bükülü kolla geriye alınır, aynı anda sol ayakla öne adım alınarak vücut gerilir. Top, tüm bu hareketlerin uyumu ile kuvvetli olarak el ve parmakları terk ederken vücut ağırlığı sol bacağa aktarılır.

b. Kalça Yüksekliğinde Temel Atış: Yüksek temel atış tekniği ile aynıdır. Kol ve el durumu omuz değil, kalça seviyesinde ve bükülüdür

 

Şekil – 10 Temel Atış

c. Alçak Temel Atış: Kalça yüksekliğinde temel atış ile aynıdır. Ancak vücudun üst kısmı yana daha fazla bükülmüştür ve kolun alt kısmı dirsekten aşağısı yere daha yakındır.

2.1.2 - Sıçrayarak Atış

Sıçrayarak atış hentbol oyununun en çok kullanılan ve en geçerli, atışı olup hücumda savunma oyuncusu üzerinden, orta ve kenar geri saha pozisyonlarından, savunma boşluğundan faydalanarak kısa ve alçak sıçrayarak uygulanır. Pası iyi uygulayabilmek için şu üç safhanın yapılması gerekir

 

Şekil – 11 Sıçrayarak atış

Hazırlık Safhası: Sağ elini iyi kullanan oyuncu, atış yönüne doğru üçlü ritim içinde ( sol-sağ-sol ) koşar. Sıçrama sol ayakla başlar. Bu anda vücut ağırlık merkezi sıçrama ayağının üzerinde olup vücudun üst kısmı öne doğru bükülü ve atış kolun omzu hafif geriye döndürülmüştür.

Sıçrama Safhası: Kuvvetli sıçrama sonrası vücudun üst kısmı doğrultulur. Önceden bükülmüş olan bacak dengeyi korumak için açılır. Sıçramanın en yüksek noktasında kuvvetli savurma hareketi ile top hedefe gönderilir.

Düşüş Safhası: Atışını yapan oyuncu sıçrama ayağının üstüne düşer.

2.1.3 - Düşerek Atış

Hentbolde yakın atış bölgelerinden, daha çok pivot ve kanat oyuncuları tarafından  kullanılan bir kale atışıdır. Genellikle öne  ve yana düşerek  uygulanır. Oyuncuya şu üstünlükleri sağlar.

 

Şekil – 12 Öne Düşerek Atış

a.            Savunma oyuncusunun müdahalesinden kurtulmayı,

b.           Savunma oyuncusu ve kaleciyi aldatmalarla bağlantılı sürprizler yaratmayı,

c.    Kalecinin tepkilerini göz önüne almayı,

d.           Oyuncunun atış açısını büyütmeyi ve kaleciye olan mesafeyi kısaltmayı.

Düşerek üç safhadan oluşur.

 

Şekil – 13 Yana Düşerek Atış

Hazırlık Safhası: Temel duruş formundan başlayarak, dizlerin ve kalçanın öne doğru getirilmesi anında ve aynı anda atış omzunun geriye alınmasıyla beraber düşme hareketi başlar.              

Uygulanış Safhası: Düşme hareketi sırasında vücudun üst kısmı yukarıya doğru gerginleştirilir. Bu gerilemede omzun öne doğru çok hızlı alınması ve atış kolunun savurma şeklindeki hareketleriyle top,kuvvetlice elden çıkartılır.

Düşme Safhası: Sağ elini kullananlar, sol elin yada atış omzunun üzerine yuvarlanmasıyla yapar. Düşerek atışta şu hususlara dikkat edilmelidir.

1- Öne düşerken  atılmalı.

2- Bacaklar gergin olmalı.

3- Bakışlar kale yönünde olmalı.   

4- Dayanma eli içe doğru olmalı.

5- Gerekirse omuzlar üzerinde yuvarlanılmalıdır.

2.1.4 - Yana Bükülü Atış

Savunma oyuncusu kaleyi kapattığı anda, hücum oyuncusunun kullanabileceği en etkili  kale atışlarından biridir. Genellikle kanat pozisyonlarından uygulanır.Sağ elini kullanan oyuncu;savunma yapan rakibin sağından atar gibi yapar vücudunu sol dayanma ayağının üzerinde yana büker.Top,kolun baş arkasından iyice bükülmesiyle atış kolunun aksi yönünden (sol yandan ) elle atış yapılır düşme ile bağlanır.

2.1.5 - Arkadan Atış

Arkadan atış ;durarak,koşarak veya düşerek uygulanabilir.Kale sahası çizgisi bölgesinde uygulanan yakın bir atış türüdür.Garantili bir yöntem olmamasına rağmen,kaleci için sürpriz bir atıştır.

2.2 - Kale Atış Alıştırmaları

2.2.1 - Temel Atış Alıştırmaları

1.          15-20 m. Aralıklarla karşılıklı ikili gruplar teşkil edilir ve temel atış çalışılır.

2.          Duvarla temel atış çalışması yapılır, mesafe kademeli olarak arttırılır.

3.          Çeşitli hedeflere ( sağlık topu ...v.b) atışlar yapılır.

4.          Oyuncular savunmasız kaleye durarak temel atış uygularlar.

5.          Top sürme sonrası kaleye temel atışlar.

6.          Alıştırma 4,önce pasif sonra aktif savunma oyuncusuna karşı uygulanır.

7.          İkili gruplar arasında pas sonrası kaleye temel atışlar yapılır.(6)

2.2.2 - Sıçrayarak Atış Alıştırmaları

Öncelikle, değişik işaretler kullanarak üç adım ritmi öğretilmelidir.

1.          Top sürme sonrası kaleye değişik pozisyonlardan sıçrayarak atışlar.

2.          İkili ve üçlü pas sonrası sıçrayarak atış.

3.          Kale sahası çizgisindeki oyuncuya pas verilir.Bu oyuncu dönerek tek adımla sıçrama atışı uygular.

4.          Pozisyon değişme sonrası sıçrayarak atış.

5.          Perdeleme sonrası sıçrayarak atışlar yapılır.

6.          Belirli yükseklikteki engeller üzerinden atışlar.

7.          Savunma oyuncuları üzerinden sıçrayarak atış.

8.          Pozisyona dönük tüm çalışmaların sonu sıçrayarak atış ile bağlanabilir. (6)

2.2.3 - Düşerek Atış Alıştırmaları

1.          Yüzüstü durumunda eşe atış (mesafe 5 mt. olup,atış sağ ve sol elle mesafe attırılarak yapılır).

2.          Yüzüstü atış  durumunda pas alarak atış.

3.          Yüzüstü atış durumunda duvardaki veya kaledeki hedeflere atışlar.

4.          Eş oyuncuya diz üstü durumda 6-10 mt.arası mesafeden atışlar

ü    Atış sonrası sağ elle atılıyor ise sol elle dayanılır.

ü    Atış sonrası atış kolunun üzerinde yuvarlanır.

ü    Atış sonrası öne düşülür.

5. Düşerek atışlar kale sahası çizgisinin her pozisyonundan uygulanır.

6. 1:1 oyunda hücum oyuncusu, savunma pozisyonuna göre öne ve yana düşerek uygular.

 7. Gerilmiş ip altından yana düşerek atış uygulanır.

2.2.4 - Kombine Atış Alıştırmaları ( Takım Çalışmaları için)  

1.   İki grup halinde değişerek kale atışı. Atışı yapan oyuncu grubun arkasına geçer.

2.   Orta oyun kurucunun pası sonrası sağ ve sol oyun kurucudan atış

3.   Pas sonrası oyuncu topu pas verdiği oyuncudan alarak bir adım sonrası kale atışı uygular.

 

Şekil – 14 Kombine atış alıştırmaları

4.   Sağ ve sol kanat pivota pasını verir. Engeller etrafından dolaşarak pivottan pas alır ve atış uygulanır

5.   Sol oyun kurucu atış kolu tersine kale atışı uygular.

 

Şekil – 15 Kombine atış alıştırmaları

6.   Orta oyun kurucudan pasını alan sol oyun kurucu iki savunmayı bağlayarak pasını kanata verir. (6)

2.4 - Top Sürme ve Alıştırmaları

3 - Top Sürme

Top sürme, hareket halindeyken topu oyun kuralları dahilinde bir elle yere vurdurularak götürülmesidir top sürerken el değiştirilebilir. Eğer top bir veya iki elle tutulmuş ise kurallara göre top sürme bitmiştir. Oyuncu 3 saniye içinde topu, kale atışı veya pas şeklinde elinde çıkarmalı. Normal top sürmeden başka, bir de topun bir defa yere vurulup tutulduktan sonra diğer hareketlerin uygulanışı vardır, buna “tip”  denir. Top sürerken şu temel noktalar göz önünde tutulmalıdır:

 

Şekil – 16 Top sürme

1. Topa vurulmamalıdır.

2. Top vücudun yakınında sürülmelidir.

3. Top sürme ile koşu temposu uyuşmalıdır.

4. Top yukarıdan aşağıya doğru elin bilek hareketi ile itilmelidir.

5. Top kalça yüksekliğinde sürülmelidir.

3.1 - Top Sürme İle İlgili Alıştırmalar

1.   Sınırlandırılmış bir alanda çeşitli formlarda top sürme çalışılır.

2.   Durarak, çömelik duruşta, dizler üstünde ve oturarak top sürme,engeller arasında top sürme.

3.   Karşılıklı gruplarda ve engeller arasından dönerek top 

sürme